Біздің республикамыздың ұлттық байлығы мен табиғатты әсемдейтін эстетикалық мәніне ие шыбын-шіркейлердің көптеген түрі бар. Браканнерлікті жою мақсатында азайып бара жатқан түрлерін әлем жануарларын қорғайтын білімдердің насихаттауымен «Қызыл кітапта Солтүстік Қазақстандағы сирек кездесетін шыбын-шіркейлер» бастама бөлімі рәсімделген. Олардың ішінде: дыбка степная Saga pedo Pall., севчук Лаксмана Onconotus laxmanii Pall., пчела-плотник Xylocopa violaceae L., жук-олень Lucanus cervus L., лунка серебристая Phalera bucephala L., подалирий Iphiclides podalirius /L./, адмирал Vanessa atalanta L., траурница Nymphalis antiopa L. Және тағыда басқалары. Антропогендік факторлардың әсерінен жоғалып бара жатқан 37 сирек кездесетін шыбын-шіркейлер түрілері.

Солтүстік Қазақстанның Қызыл Кітапқа енген шыбын-шіркейлер

Біздің аумағымызда шыбын-шіркейлердің тыңды игеруге пайдасы зор түрлерінің саны жағынан күрт төмендеп, ал керісінше зиян келтіретін түрлері өсіп бара жатыр. Ауыл шаруашылық мамандарының көп уақыт бойы қоршаған ортаға пайдалы және сирек кездесетін шыбын-шіркейлердің түрлерін қорғаудан бұрын зиянкестерді құрытумен айналысты. Жоғарыда аталған экспозицияның қатарын ТМД елдерінің Қызыл Кітабына енген шыбын-шіркейлердің 31 әдемі түрлі даналары толықтырады: жужелицы кавказдық Carabus caucasicus Adams және қырымдық Carabus tauricus Bon, сколия-гигант Scolia maculata Drury, павлиноглазка Артемида Actias artemis Br., хвостоносец Маака Papilio maackii Men., ксут Papilio xuthus L., аполлоны – чёрный Parnassius mnemosyue L., тянь-шанский Parnassius tianschanicus Ob., альпийский Parnassius alpinus Zchet., сатурния грушевая Saturnia ryri Den. et Schiff., поликсена Zerynthia polyxena Den. et Schiff. Және тағыда басқалары. Көрсетілген ерекше тірі заттар жиынтығы студенттердің бізді қоршаған шыбын-шіркейлер әлемімен , олардың қорғауды талап ететін түрлерімен танысуына мол мүмкіндік береді.

ТМД елдерінің қызыл кітапқа енген  қабыршақ қанаттылары