Гуманитарлық-әлеуметтік факультеттің тарихы Қостанай облысындағы жоғары білім берудің қалыптасу және даму үдерісімен тығыз байланысты. Мұғалімдер институты базасында тарих және филология мамандықтарының қызметі басталды. Тың және тыңайған жерлерді игеру кезеңінде педагогикалық кадрларға қажеттілік артты.
1950 жылдардың ортасында педагогикалық институт негізінде жаңа факультеттер мен мамандықтар қалыптасты. Ұзақ уақыт бойы гуманитарлық-әлеуметтік блоктың эволюциясы өтті. Республика мен өңірдегі әлеуметтік-экономикалық өзгерістер жоғары білімді реформалау және жаңа мамандықтарды ұйымдастыру қажеттілігін айқындады.
1990 жылдары журналистика және психологиялық факультеттер құрылды. Жаңа бөлімдерді қалыптастыруда университет ректоры З.А. Алдамжар, декандар Ш.В. Саркисян, Г.Д. Асанбаева үлкен рөл атқарды. Осы жылдары қазақ филологиясы факультеті ашылып, оның алғашқы деканы болып К.Е. Нурмухамедов тағайындалды.
Университетті қайта құру барысында 2004 жылы гуманитарлық-әлеуметтік институт құрылып, ол 2007 жылы факультет мәртебесін алды. Ол әлеуметтік-гуманитарлық мамандықтар мен кафедралар негізінде құрылды, институт басшысы, содан кейін Факультет тарих ғылымдарының докторы, доцент Айтмұхамбетов Айдар Абайұлы болды. 2014 жылдан бастап факультет деканы-педагогика ғылымдарының кандидаты, доцент Берденова Сауле Жалғасқызы.
Факультеттің дамуында ерекше орын алған ғалымдар мен педагогтар: С.А. Колдыбаев – филос д..ғылыми дәрежесі, атағы: педагогика ғылымдарының кандидаты, профессор, С.С. Колдыбаева– тарих ғ. к. доцент, Н. У. Исина – филол.ғылым.канд., Л.Е. Урдабаева – тар.ғылым.канд., А.А. Әбсадықов – ф.ғ.д. ғылыми дәрежесі, атағы: педагогика ғылымдарының кандидаты, профессор Ш.В. Саркисян– псих.ғыл.канд., профессор, А.К. Шаяхмет– ф. ғ. к. ғылым, Д.М. Легкий – тарих ғ.д., Ю. Я. Бондаренко – филос.ғылым.канд., С. К. Мурзалин– филос.ғылым докторы, профессор К. Х. Жақып-әлеум.ғылым.к., О. Г. Кунгурова– ф.ғ.к.профессор, А. М Жүсіпова – филол.ғылым кандидаты, С. А Турежанова.-ист.доцент, Ж. К. Маканов – әлеум.ғылым.канд, С.С Умбетова - аға оқытушы және т.б.
Преподаватели гуманитарно-социального факультета разных лет
Институттың ерекшелігі – ол бұрын басқа факультеттердің құрамына кірген бөлімшелерден қалыптасқан жағдай. Институттың қалыптасуы кезеңінде ұжымға және оның басшысына оқу және тәрбие үдерісін оқу-әдістемелік қамтамасыз етуді ұйымдастыру бойынша түрлі міндеттермен бетпе-бет келді. Институт қалыптасуының бастапқы кезеңінде оқытудың жаңа технологияларын енгізу, ұжымды қалыптастыру және студенттік өзін-өзі басқаруды дамыту талап етілді
Қазіргі уақытта мемлекеттің жоғары білім беру жүйесінің қалыптасуының жаңа кезеңі еуропалық оқыту жүйесі – бакалавриат – магистратура – докторантураға көшу ретінде өтті. Жаңа заман талаптарына сәйкес институтта жаңа оқу жоспарлары, білім беру технологиялары және оқытудың екі деңгейлі жүйесі енгізіледі: бакалавриат – магистратура. Факультет құрылымы үнемі жетілдірілді. 2017-2018 оқу жылында «Журналистика» мамандығы бойынша докторантурада, 2018-2019 оқу жылында «Шетел филологиясы» мамандығы бойынша оқуды жүзеге асыруға лицензия алынды.
2004 жылы институт құрамында 10 кафедра жұмыс істеді. Қазіргі уақытта факультетте 7 кафедра жұмыс істейді: философия кафедрасы, психология және педагогика кафедрасы, практикалық лингвистика кафедрасы, тіл және әдебиет теориясы кафедрасы, шетел филологиясы кафедрасы, шет тілдер кафедрасы және журналистика және коммуникациялық менеджмент кафедрасы. Гуманитарлық-әлеуметтік факультет әмбебап, оның оқытушылары-гуманитарлық және тіл мамандары-университеттің барлық факультеттерінде жұмыс істейді.
Әр кафедра өзінің профессорлық-оқытушылық құрамымен, ғылыми бағыттылығымен және оқыту әдістемесімен бірегей. Сонымен қатар барлық кафедралар бір-бірімен өзара байланысты, еңбек нарығында бәсекеге қабілетті білікті маман қалыптастыру үшін қажетті білімнің әр түрлі салалары бойынша студенттердің кешенді білімін қамтамасыз етеді.
Қазіргі уақытта гуманитарлық-әлеуметтік факультеттің қуатты материалдық-техникалық базасы бар, оған компьютерлік сыныптар, лингафондық кабинеттер, заманауи мультимедиялық жабдықталған жаңа технологиялардың мамандандырылған кабинеттері, телевизиялық студия кіреді.