Ахмет Байтұрсынов
атындағы Қостанай
өнірлік университеті
Басқа халықтардан кем болмас үшін біз білімді,
бай, hәм күшті болуымыз керек.
Білімді болуға оқу керек, бай болуға кәсіп керек,
Күшті болуға бірлік керек.
А. Байтұрсынов

Академиялық икемділік

Европалық одақпен жарияласқан жұмысшылардың ауысу  бостандығы оқудың бір бөлігін ел ішіндегі басқа университеттерде немесе шетелде  өткізу студенттер үшін  мүмкіндігін талап қойды. Бұдан басқа, білімнің тез ескіруі да жоғарғы оқу орның бітіру кейін оқудың жалғастыруына талап қойған. Солай болғандықтан, 80 жылдардың ортасында Европада студеннтер икемділігі бағдарламаларының дамуы басталды.

 

Болон процесі шеңберінде ең негізгі мақсаттардың бірі жарияланды. Ол – оқу траекториясының таңдау еркіндігін кеңейту және европалық азаматтардың оқу жылы бойы кредиттерді қорлану мүмкіндігі арқылы академиялық және кәсіптік икемділіктің көтеруі.

 

Ашық оқыту кеңістігі әртүрлі елдердің университеттердегі студенттер икемділігінің өсуін жорамалайды. Бұл,  күтілу бойынша, азаматтармен таңдаған мамандық арқылы табысқа жетуіне, университет бітірушілердің   жұмысқа орналастыру системасын жақсартуына, оқу сферасында бұл мемлекеттердің статусын жоғарлауына мүмкіндік береді.

 

Қазақстан Республикасының 2011-2020 жж мемлекеттік білім беру даму бағдарламасына сәйкес академиялық икемділіктің дамуы мақсатты индикаторлардың бірі болып саналады, Болонья декларациясының принциптарының біреуін жүзеге асыру. Академиялық икемділік университеттегі қызметінің басымдылық бағыттардың бірі болып саналады. Олар білім беру сапасының жақсаруына, ғылыми зерттеу тиімділігінің жетілдіруіне, сыртқы және ішкі интеграциялық байланыстардың пайда болуына мүмкіндік туғызады.

 

Академиялық икемділік – студенттердің, магистранттардың, докторанттардың немесе оқытушылардың оқыту, оқу, практикадан өту немесе зерттеулерді жүзеге асыру мақсатпен белгілі академиялық кезеңге (семестр немесе оқу жыл) басқа жоғары оқу орнына ауыстыру (ел ішінде – ішкі академиялық икемділік, шетелде – сыртқы академиялық икемділік).

 

Оқу бітіргеннен, практикадан өткеннен және зерттеулерді жүзеге асырғаннан кейін,  белгіленген тәртібі бойынша өз университетте кредиттер түрінде меңгеріп алынған оқу бағдарламалардың қайта есептеу қажет.

 

ҚМУ студенттердің академиялық икемділігі  университеттердің аралығындағы шарттар/келісімдер немесе бірлескен жобалар шеңберлерінде іске асырылады.


Болонья процессі – бірыңғай европалық жоғары білім кеңістікті жасау мақсатпен Европалық елдердегі жоғары оқу системалардың жақындасу мен үйлестіру процессі. Процесстің басталуы ресми датасы 19 маусым 1990 жылы болып саналады, Болонья декларациясының қол қою кезі. Европалық кеңістіктін жасау ерікті процессінде қатынасу ұйғарымы Болоньяда 29 елдердің өкілдерімен жасалған. Бүгінгі күндерде процесске 49 ел ішінен, Европа кеңесінің (1945) Европалық мәдени конвенциясын  бекіттеген 47 ел-қатынасушы енгізілді.

 

2005 жылы Бергенде Украинаның білім министрі Болонья декларациясына қол қойған. Болонья процессі басқа елдердің қосылуына ашық. 2003 жылы құркүйек айында европалық елдерінің білім министрлердің берлин кездесінде, Ресей Болонья процессіне қосылынды. 2010 жылы Будапешт қаласында Қазақстанның Болонья декларациясына қосылуы қарар қабылданды. Қазақстан – европалық білім кеңестігінің орта-азиялық мемлекеттер арасындағы бірінші толық құқылы мүшесі.


PDF