Тәжірибелік сабақтардың жоспарлары

 

Тақырып 1: Қазақстан Республикасының Статистика Агенттiгi. Статистика ғылымының негiзгi түсiнiктемелерi мен категориялары.  

Мақсаты: ҚР Статистика Агенттігінің жұмыс тәжірибесін қарастыру, негізгі түсініктемелерді және категорияларды оқыту.

Жоспар:

1.   Қазақстан Республикасының Статистика Агенттігі. Құрамы, міндеттері.

2.   Статистиканың ғылым ретіндегі түсінігі, әдістері.

3.   Статистика ғылымының түсініктемелері мен категориялары.

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

1; 2, 3-18 бет; 5, 3-13 бет; 18, 3-37 бет; 19, 5-30 бет

Бақылау сұрақтары:

1.   Қазақстан Республикасының Статистика Агенттігінің міндеттеріне не жатады?

2.   Статистика Агентігінің құрамына не кіреді?

3.   Статистика ғылымының негізгі ғылыми әдістеріне қандай әдістер жатады?

4.   Статистика ғылымының спецификалық әдістеріне қандай әдістер жатады?

5.   Белгі, вариация, статистикалық жиынтық, статистикалық методология түсініктеріне анықтама беріңіз.

6.   Статистиканың  ғылым ретіндегі пәні. 

 

Тақырып 2: Статистикалық бақылау. Статистикалық мәліметтерді жинақтау және топтау.   

Мақсаты: статистикалық бақылауды өткізу сұрақтарын қарастыру, мәліметтерді жинақтау және топтастыруға үйрету. 

Жоспар:

1.   Статистикалық бақылау. Мақсаты, бағдарламасы, жоспары. 

2.   Анкета сұрақтарын құрастыру, деректерді жұмыс кестесіне жинақтау.

3.   Жиналған мәліметтерді белгілі қасиет бойынша топтастыру.

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

2, 35-36 бет; 5, 76-114 бет; 18, 18-60 бет

Бақылау сұрақтары:

1.   Статистикалық бақылау дегеніміз не?

2.   Статистикалық бақылаудың қандай формаларын ажыратады?

3.   Статискалық бақылауды өткізу тәсілі.

4.   Жинақтау әдісіне түсініктеме беріңіз.

5.   Топтау әдісіне түсініктеме беріңіз.

6.   Жинақтаудың қандай түрлерін ажыратады?

7.   Топтау әдісінің түрлерін атап өтіңіз.

 

Тақырып 3: Нақты және қатысты шамалар (абсолютті және салыстырмалы шамалар).   

Мақсаты: нақты, қатысты шамалардың анықтамасын, түрлерін, өлшем бірліктерін қарастыру, қатысты шамаларды есептеу.  

Жоспар:

1.   Нақты шамалар. Өлшем бірліктері.  

2.   Қатысты шамалар. Өлшем бірліктері. 

3.   Салыстырмалы, құрылымдық, жоспарды орындау, жоспар тапсырмасының, динамикалық қатысты шамаларды есептеу.  Қорытындылау. Аралық тест.

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

2, 45-47 бет; 5, 159-165 бет; 18,  75-79 бет

Бақылау сұрақтары:

1.     Нақты шама дегеніміз не?

2.     Қатысты шама дегеніміз не?

3.     Нақты және қатысты шамалардың қандай түрлерін ажыратады?

4.     Өлшем бірлігі деп нені атайды?

5.     Пайыздық қатынас, промилле дегеніміз не?

 

Тақырып 4: Орташа шамалар және вариация көрсеткіштері.    

Мақсаты: орташа шамалардың түрлерін, есептеу формулаларын қарастыру, вариация көрсеткіштерін есептеу.   

Жоспар:

1.   Дискреттік вариациялық қатар, интервалдық вариациялық қатар. 

2.   Арифметикалық орташа, дисперсия, ОКА, мода, медиана көрсеткіштерін есептеу.   

3.   Вариация көрсеткіштерін есептеу.   Қорытынды жасау.

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

2, 60-62 бет; 5, 178-196 бет, 201-214; 18, 85-119 бет

Бақылау сұрақтары:

1.     Орташа шама дегеніміз не?

2.     Орташа шамалардың қандай түрлерін ажыратады?

3.     Мода деп нені атайды?

4.     Медиана деп нені атайды?

5.     Дисперсия, ОКА көрсеткіштері қай формула арқылы есептелінеді?

6.     Орташа шамалардың қасиеттерін атап өтіңіз.

7.     Асимметрия, эксцесс көрсеткіштерінің қаситтері.

 

Тақырып 5: Таңдамалы бақылау.     

Мақсаты: таңдамалы бақылау түсінігін, таңдамалы бақылау түрлерін қарастыру, әр түрлі бақылау кезіндегі қателерді есептеу.    

Жоспар:

1.   Кездейсоқ, механикалық таңдау кезіндегі орташа шаманың қатесін анықтау. Таңдамалы үлесті есептеу.

2.   Типтік таңдау кезіндегі орташа шаманың қатесін анықтау.

3.   Сериялық таңдау кезіндегі орташа шаманың қатесін анықтау.

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

2; 5, 222-242 бет; 18

Бақылау сұрақтары:

1.     Таңдамалы бақылау түсінігі.

2.     Таңдамалы бақылаудың қандай түрлерін ажыратады?

3.     Шекті, орташа қате қалай белгіленеді?

4.     Таңдамалы бақылауды өткізу ерекшеліктері.

5.     Таңдамалы үлес, негізгі үлес дегеніміз не?

6.     Басты жиынтықтан бірліктерді таңдау принциптерін атап өтіңіз.

 

Тақырып 6: Динамикалық қатарлар.      

Мақсаты: динамикалық қатарлардың түсінігін, түрлерін, талдау көрсеткіштерін қарастыру, орташа деңгейін есептеу, тенденциясын анықтау.     

Жоспар:

1.    Динамикалық қатар. Моменттік, толық интервалдық, толық емес интервалдық динамикалық қатарлардың орташа деңгейін есептеу. 

2.    Динамикалық қатарлардың нақты өсім, өсу коэффициентін, өсу қарқынын, өсім қарқының есептеу. Қорытынды жасау.

3.    Динамикалық қатардың тенденциясын анықтау.

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

2, 141-189 бет; 5 246-273 бет; 18, 103-155 бет

Бақылау сұрақтары:

1.     Динамикалық қатар дегеніміз не?

2.     Динамикалық қатардың қандай түрлерін ажыратады?

3.     Моменттік динамикалық қатардың орташа деңгейі қай формула арқылы есептелінеді?

4.     Толық, толық емес интервалдық динамикалық қатардың орташа деңгейі қай формула арқылы есептелінеді?

5.     Нақты өсім көрсеткіші нені анықтайды?

6.     Өсу коэффициенті нені анықтайды?

 

Тақырып 7: Индекстер.       

Мақсаты: индекс түсінігін, түрлерін ажырату білу, жеке және жинақы индекстерін есептеу, индекстердің өзара байланыстарын қарастыру.      

Жоспар:

1.    Жеке баға, өзіндік құн, өнімнің физикалық көлемінің индекстерін есептеу.

2.    Жинақы баға, өзіндің құн, өнімнің физикалық көлемінің индекстерін есептеу. Индекстердің өзара байланыстары.

3.    Аралық тест.

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

2, 84-97 бет; 5, 280-297 бет; 18, 206-232 бет

Бақылау сұрақтары:

1.     Индекс деп қандай көрсеткішті атайды?

2.     Индекстердің топтастырылуы.

3.     Баға, өзіндік құн, өнімнің физикалық көлемінің индекстері қалай белгіленеді?

4.     1, 0 сандары қандай уақыттарды белгілейді?

5.     Жеке және жинақы индекстеріне түсінік беріңіз.

 

Тақырып 8: Өзара байланыстарды статистикалық зерттеу.        

Мақсаты: корреляционды-регрессионды байланыс, функционалды байланыс түсініктерін қарастыру, Спирмен рангтік коэффициентін, корреляция коэффициентін есептеу, корреляция коэффиценттерін анықтау.       

Жоспар:

1.    Рангтік Спирмен коэффициентін есептеу.

2.    Кіші квадраттар әдісімен регрессия тендігінің а,b көрсеткіштерін есептеу.

3.    Корреляция коэффициентін есептеу. Сандық нәтижесінде қорытынды жасау.

4.    Дәптер тексеру.

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

2, 311-317 бет; 5, 217-243 бет; 18, 237-273 бет

Бақылау сұрақтары:

1.     Корреляционды- регрессионды талдаудың маңызы.

2.     Спирмен рангтік коэффициенті қай формула арқылы есептелінеді?

3.     Кіші квадраттар әдісінің мағынасы.

4.     Корреляция коэффициентінің қассиеттерін атап өтіңіз.

5.     Сызықты және функционалды байланасы дегеніміз не?

6.     Белгілер арасындағы байланысты зерттеу үшін қандай әдістер қолданылады?

 

Тақырып 9: Әлеуметтік – экономикалық статистика.         

Мақсаты: әлеуметтік – экономикалық статистиканың әдістерін, пәнің, топтастырылуын қарастыру.

Жоспар:

1.     ӘЭС пәні мен әдістері, мақсаты.

2.     ӘЭС топтастырылуы.

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

       1; 3, 5-18 бет; 20, 5-36 бет; 21, 9-50 бет; 22

Бақылау сұрақтары:

1.   ӘЭС зерттеу пәні болып не табылады?

2.   ӘЭС есептерін мәндік дәрежесі бойынша қазіргі заманғы сатыда қарастырыңыз.

3.   ҚР-ның Статистика Агентігінің есептерін және қызметтерін сипаттаңыз.

4.   Әлеметтік –экономикалық көрсеткіштер жүйесінің блоктарына сипаттма берініз.

5.   ӘЭС – да қолданылатын классификациялардың мысалдарын келтіріңіз.

 

Тақырып 10: Халық және еңбек ресурстарының статистикасы.          

Мақсаты: халық және еңбек ресурстарының статистикалық көрсеткіштерін есептеу, олар арқылы берілген мәліметтерді талдау. 

Жоспар:

1.     Дәріс материалы бойынша сұрақтарға жауап беру. 1б. 

2.     Халықтың қозғалыс көрсеткіштерін есептеу.

3.     Халықтың орташа санын анықтау.

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

3, 219-234 бет; 20, 43-60 бет, 96-187; 21, 360-405 бет, 579-587

Бақылау сұрақтары:

1. Еңбек ресурстарының қалыптасу әдістері.

2. «Еңбек ресурстары» және «Экономикалық белсенді халық» деген екі көрсеткіштердің құрамын салыстырыңыз.

3. Жұмысшылардың орта тізімдік саны қалай анықталады.

4. Кадр қозғалысын қандай көрсеткіштер сипаттайды.

5. Жұмыс уақыт қорының әртүрлі құрамдас бөліктері қалай анықталады?

6. Жұмыс күннің орта ұзақтылығы қалай есептелінеді?

 

Тақырып 11: Ұлттық байлық статистикасы.  Негізгі капитал.           

Мақсаты: ұлттық байлық статистикасы туралы білімдерді қалыптастыру, ұлттық байлықтың классификациондық сипаттамасы, айналық құралдар динамикасының құрылымын және экономикалық көрсеткіштерді есептеу әдістерін білу.

Жоспар:

1.     Негізгі капитал баланстарын есептеу.

2.     Айналым капиталдың көлемінің, динамикасының, деңгейінің көрсеткіштерін есептеу. 

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

  13; 15, 148-177 бет;  21, 406-473 бет

Бақылау сұрақтары:

1.   Ұлттық байлық деп нені атайды?

2.   Ұлттық байлықтың активі қандай екі топқа бөлінеді?

3.   Айналым құралдардың құрылымын сипаттаңыз.

4.   Негізгі қорлардың айналым құралдарынан негізгі айырмашылығы неде?

5.   Айналымнан шартты түрде босатылған құралдардың сомасы нені білдіреді?

6.   Материалдық сыйымдылықты зерттеу маңыздылығы неде?

7.   Айналым құралдарының айналымдылығы фирманың іскерлік белсенділігін неге сипаттайды?

 

Тақырып 12: Еңбек өнімділігінің статистикасы.            

Мақсаты: еңбек өнімділігінің және еңбекақының статистикасы туралы білімдерді қалыптастыру, еңбек өнімділігі және еңбекақы сатистикасының деңгейінің және динамикасының негізгі көрсеткіштерін білу.

Жоспар:

1.     Дәріс материалдары бойынша сұрақтарға жауап бері. 1б.

2.     Жалақы деңгейінің және динамикасының көрсеткіштерін есептеу.

3.     Аралық тұтынуды бағалау.

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

  3, 320-337 бет; 21, 361-390 бет, 393-405; 23, 96-129 бет

Бақылау сұрақтары:

1.   Өндіру және еңбек сыйымдылығының көрсеткіштері көмегімен қандай аналитикалық есептер шешілу мүмкін?

2.   Орта номиналды және нақты жалақының динамикасы сәйкес келе ме?

3.   Жалақы деңгейі нені білдіреді? Жалақы деңгейінің өзгерісінің сипаттайтын қандай көрсеткіштер пайдаланды?

4.   Жалықы деңгейіне қандай факторлар әсер етеді?

5.   Еңбек өнімділігі деңгейінің өлшемдеу көрсеткіштері.

 

 

Тақырып 13: Тауар, ақша айналысының және бағалардың  статистикасы.            

Мақсаты: көрсеткіштер жүйесінде тауарлық және ақшалай статистикасының түсінігін қалыптыстыру, баға статистикасының түсінігін қалыптастырып, баға есебінің негізгі индекстерін білу.

Жоспар:

1.    Тауардың айналыс уақытының және жылдамдығының  көрсеткіштерін есептеу.

2.    Бағаның мәні және оның түрлері. Баға дегейін өлшеудің статистикалық әдістері.

3.    Бақылау жұмысы. 3б.

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

       21, 24, 435-466 бет.

Бақылау сұрақтары:

1.    Ақша айналым статистикасының міндеті мен пәні неде?

2.    Ақша көрсеткіштеріне қандай көрсеткіштер жатады?

3.    Баға дегеніміз не?.

4.    Баға қандай негізгі қызметтерді орындайды?

5.    Баға деңгейін өлшеу үшін қандай әдістер бар?.

6.    Бағалар индекстерін есептеу үшін индекстердің қандай негізгі түрлерін қолданады?

7.    Тұтыну бағаларының индексі нені сипаттайды?

 

 

Тақырып 14: Ұлттық шоттар жүйесі.            

Мақсаты: ұлттық шоттар жүйесі, олардың құрылу қағидалары туралы білімдерді қалыптастыру  және ҰШЖ-нің негізгі макроэкономикалық көрсеткіштерді білу.

Жоспар:

1.     Дәріс материалдары бойынша сұрақтарға жауап беру. 1б.

2.     Ұлттық шоттардың құрылу кестесін талдау.

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

       21, 24, 25.

Бақылау сұрақтары:

1.   Үлттық шоттар жүйесі нені көрсетеді?

2.   ҰШЖ негізгі шоттарының және кестелерінің құрастырылуына әдістемесі қандай?

3. ЖІӨ есептеудің қандай әдістерін білессіз?

2.   ҰШЖ негізгі көрсеткіштерін атап өтіңіз.

 

Тақырып 15: Халықтың  өмiр деңгейiнiң статистикасы.          

Мақсаты: халықтың өмір деңгейінің статистикасы туралы білімдерді қалыптастыру және халықтың өмір деңгейін анықтаудың негізгі көрсеткіштерін білу.

Жоспар:

1.     Халықтың өмір деңгейінің көрсеткіштер жүйесін талдау.

2.     Халық табыстарының дифференциациясын, деңгейін және кедейшілік шекараларын зерттеу әдістерін талқылау.

3.     Дәптерді тексеру.

Сабаққа дайындалуға арналған әдістемелік нұсқаулар: 

Әдебиет:

15, 296-307 бет; 21, 576-578 бет, 588-657; 23, 419-445 бет

Бақылау сұрақтары:

1.     «Өмір деңгейі» түсінігіне сипаттама беріңіз.

2.     Медициналық және модальдық табыс нені сипаттайды?

3.     Джинни коэффициенті қандай шектерде орналасқан, оның мәні?

4.     Минималды азық түлік «кәрзенкесіне» не кіреді?